Het is belangrijk om je kind te laten behandelen bij een blaasontsteking. Precies weten hoe het zit? In dit artikel lees alles. Van symptomen tot aan de diagnose en behandeling van een blaasontsteking bij een kind.
In dit artikel lees je over:
Symptomen van een blaasontsteking bij een kind
Allereerst is het belangrijk om stil te staan wat in het kader van blaasontstekingen precies wordt verstaan onder een kind.
Huisartsen identificeren kinderen tot 12 jaar als een aparte groep, omdat de oorzaak en behandeling voor deze groep anders is1. Vanaf 12 jaar zijn de richtlijnen voor volwassenen van toepassing. De reden hiervoor is dat kinderen van 12 tot 18 jaar die een blaasontsteking hebben voornamelijk seksueel actieve meisjes zijn. Daarom lijken deze blaasontstekingen op die van volwassenen. In het vervolg van dit artikel wordt daarom uitgegaan van kinderen tot 12 jaar.
Bij een blaasontsteking is de wand van de blaas ontstoken. De volgende symptomen zijn kenmerkend voor een blaasontsteking bij een kind. Zijn de symptomen herkenbaar? Ga dan direct naar de huisarts.
- Vaak plassen
- Pijn bij het plassen
- Pijn in de onderbuik
- Troebel plas
- Sterk ruikend plas
- Soms zijn huilen en/of koorts de enige verschijnselen
- Een kind dat zindelijk is en blaasontsteking heeft kan soms weer regelmatig wat plas verliezen
Als het kind naast één of meer van bovenstaande symptomen, ook een van onderstaande symptomen heeft, kan dit duiden op nierbekkenontsteking. Ook dan geldt, zo snel mogelijk naar de dokter.
- Koorts
- Algemene ziekheid
- Overgeven
- Geen vermindering van klachten binnen twee dagen na het starten van een behandeling met antibiotica.
Wat is de oorzaak?
Bij een blaasontsteking is de wand van de blaas ontstoken. Een blaasontsteking bij een kind wordt net als bij volwassenen meestal veroorzaakt door de bacterie E. coli2.
Deze bacteriën komen van nature voor rondom de anus en kunnen via de plasbuis in de blaas terechtkomen. In de blaas kan de E. coli bacterie vervolgens een blaasontsteking veroorzaken.
Een belangrijke oorzaak waarom een blaasontsteking bij kinderen voor kan komen lijkt disfunctioneel plassen te zijn3. De sluitspier en bekkenbodem zijn dan tijdens het plassen niet volledig ontspannen en trekken zich in sommige gevallen zelfs actief samen. Hierdoor wordt de blaas niet helemaal leeggeplast en kan een blaasontsteking ontstaan.
Bij meisjes komt een blaasontsteking vaker voor, omdat de plasbuis korter is. Door de kortere plasbuis kan de E. coli bacterie makkelijker in de blaas komen. Zie tabel 2 voor hoe vaak blaasontstekingen bij kinderen voor komen4.
Tabel 1: incidentie blaasontsteking bij kinderen
Leeftijd (jaar) | Jongens (per 1000) | Meisjes (per 1000) |
---|---|---|
0-4 | 6 | 20 |
5-9 | 4 | 31 |
10-14 | 2 | 16 |
15-19 | 1 | 86 |
Diagnose en verder onderzoek
Ga naar de huisarts als je vermoed dat je kind een blaasontsteking heeft. De huisarts zal een kweek van de urine willen laten maken door een laboratorium. Middels deze kweek kan het laboratorium aantonen welke bacterie de blaasontsteking veroorzaakt. In veel gevallen zal dit de E. coli bacterie zijn.
Om deze kweek in gang te zetten is er natuurlijk eerst urine van je kind nodig. Voordat je de plas opvangt, is het belangrijk om het gebied tussen de anus en perineum met zeep te wassen. Dit voorkomt dat het plas wat getest wordt op een blaasontsteking verontreinigd is met andere bacteriën5. De aanwezigheid van andere bacteriën kan de test namelijk verstoren.
Wanneer de bacterie bekend is kan het beste medicijn voor deze specifieke bacterie gekozen worden. De uitslag van een kweek is snel bekend, doorgaans binnen een week.
Daarnaast kan er een additioneel onderzoek gestart worden door de huisarts, omdat een blaasontsteking bij een kind niet vaak voorkomt. Er kan een specifieke oorzaak ten grondslag liggen aan de blaasontsteking. Een voorbeeld hiervan is dat urine kan terugstromen naar de nieren (vesico-ureterale reflux genoemd), waardoor een blaasontsteking makkelijker kan ontstaan. Dit komt bij volwassenen eigenlijk niet voor.
Plas opvangen bij een niet zindelijk kind
Als je kind nog niet zindelijk is kunnen de volgende tips helpen om plas op te vangen:
- Geef je kind veel te drinken. Meestal plast je kind dan binnen het half uur.
- Blijf bij je kind en vang de plas op met een schone kom of pot wanneer hij/zij begint te plassen. Spreid de schaamlippen of trek de voorhuid terug, dit voorkomt besmetting van de urine met andere bacteriën.
- Schenk de plas over in een schoon potje of bekertje met een deksel
- Heb je hiervoor niet iets handigs? Dan kunnen deze speciale urinecontainers een oplossing bieden.
- Breng de urine naar de huisarts. Het liefst binnen twee uur. Als dit niet lukt, zet de urine dan in de koelkast met gesloten deksel. Breng de urine in ieder geval binnen een dag naar de huisarts.
De behandeling
De huisarts schrijft vaak antibiotica voor wanneer een blaasontsteking is vastgesteld. Meestal zal dit het antibioticum nitrofurantoïne zijn.
Herstel
Het herstel is snel na de start met antibiotica. De klachten verdwijnen binnen enkele dagen. Maak de gehele behandeling af, anders kan de blaasontsteking terugkomen.
De kans op blijvende schade bij je kind is klein.
Is er geen verbetering binnen twee dagen na behandeling met antibiotica? Ga dan wederom naar de huisarts.
Voorkomen blaasontsteking – checklist
De volgende checklist kan helpen een blaasontsteking bij een kind te voorkomen indien het kind zindelijk is:
- Voldoende drinken is belangrijk
- Bij aandrang direct naar de wc gaan om te plassen
- Zorg dat de blaas helemaal leeggeplast wordt: het is hiervoor belangrijk dat het kind ontspannen is.
- Vervang vaker de luiers (indien van toepassing)
- Meisjes – bij het afvegen altijd van voor naar achter vegen: anders veeg je de E. coli bacteriën die van nature bij de anus voorkomen richting de plasbuis.
- Meisjes – draag luchtig ondergoed: bacteriën groeien sneller in een warm en vochtig gebied. Daarom is het belangrijk om bijvoorbeeld katoenen onderbroeken te dragen in plaats van kunststof.
- Cranberries: onderzoek uit 2012 laat zien dat cranberries werken tegen een blaasontsteking6. Interessant hierbij is dat cranberries specifiek bij kinderen erg goed lijken te werken. Proanthocyanidine (PAC) is de werkzame stof in cranberries dat helpt een blaasontsteking tegen te gaan. De Arkopharma cys-control capsules zijn aan te raden.
“Uit onderzoek blijkt dat bij kinderen cranberries kunnen helpen een blaasontsteking te voorkomen.”
Conclusie
Bij een blaasontsteking is de wand van de blaas ontstoken. In principe komt een blaasontsteking niet vaak voor bij kinderen.
Ga bij een vermoeden van blaasontsteking langs de huisarts. De blaasontsteking wordt behandeld met het antibioticum nitrofurantoïne.
Komt een blaasontsteking vaker voor bij je kind?
Uit onderzoek blijkt dat cranberries bij kinderen goed kunnen werken.
Gebruikte bronnen
- https://richtlijnen.nhg.org/standaarden/urineweginfecties#volledige-tekst
- Increasing antibiotic resistance among urinary tract isolates – 2003
- https://richtlijnen.nhg.org/standaarden/urineweginfecties#volledige-tekst
- https://www.nhg.org/standaarden/volledig/nhg-standaard-urineweginfecties
- To clean or not to clean: effect on contamination rates in midstream urine collections in toilet-trained children – 2007
- Cranberry-Containing Products for Prevention of Urinary Tract Infections in Susceptible Populations: A Systematic Review and Meta-analysis of Randomized Controlled Trials – 2012