Wil je weten of een blaasontsteking vanzelf over kan gaan? Ik leg het je hieronder uit. Daarnaast lees je hoe lang je maximaal kan wachten en wanneer wachten gevaarlijk is.
In dit artikel lees je over:
Gaat een blaasontsteking vanzelf over?
Goed nieuws, een blaasontsteking kan vanzelf over gaan. Dit kan om de volgende 2 redenen:
- De bacteriën in de blaas die een blaasontsteking veroorzaken worden deels uitgeplast. Dit vermindert vervolgens de blaasontsteking. Bepaalde stoffen als cranberries en D-mannose kunnen dit proces versterken.
- Het immuunsysteem komt in actie en vecht tegen de bacteriën die een blaasontsteking veroorzaken. Dit is ook de reden waarom gedacht wordt dat vitamine D kan helpen een blaasontsteking te voorkomen.
Zie onderstaande video voor de werking van het immuunsysteem. De volgende paragraaf geeft antwoord op de vraag hoe vaak een blaasontsteking vanzelf over gaat.
Hoe vaak gaat een blaasontsteking vanzelf over?
Laten we eerst kort stilstaan bij de vraag waarom je überhaupt zou willen afwachten met een blaasontsteking. Immers, normaal gesproken wordt een blaasontsteking met antibiotica behandeld en uit al het onderzoek blijkt dat antibiotica zeer goed werken.
Echter, er kleven helaas een aantal grote nadelen aan antibiotica gebruik. Voorbeelden zijn schimmelinfecties, problemen met spijsvertering (buikpijn, diarree e.d.), of een jeukende huid. Daarnaast is antibiotica resistentie wereldwijd een extreem groot probleem.
Om schadelijk antibiotica gebruik terug te dringen is daarom de mogelijkheid om te wachten met antibiotica behandeling onderzocht. De resultaten lopen uiteen, maar het blijkt dat blaasontstekingen wel degelijk vanzelf over kunnen gaan.
“Een blaasontsteking kan vanzelf over gaan in 25% tot 83% van de gevallen.”
Omdat blaasontstekingen vanzelf over kunnen gaan is dit zelfs opgenomen in de meest recente standaard voor huisartsen1. Op basis van de richtlijnen zal de huisarts bij een blaasontsteking de mogelijkheid tot wachten bespreken bij verder gezonde niet zwangere vrouwen.
Benieuwd naar al het onderzoek waaruit blijkt dat een blaasontsteking vanzelf over kan gaan? Zie de tabel onderstaand.
Tabel 1: Impact van wachten op een blaasontsteking
| Onderzoek | Geen last meer na 3 of 4 dagen | Geen last meer na 7 dagen | Geen last meer na 8-10 dagen |
|---|---|---|---|
| Christiaens – België 2002 | - | 42% | - |
| Ferry – Zweden 2007 | - | - | 25% |
| Bleidorn – Duitsland 2010 | 58% | - | - |
| Gagyor – Duitsland 2015 | 39% | 70% | - |
| Kronenberg – Zwitserland 2017 | 54% | 83% | - |
| Vik – Noorwegen, Zweden en Denemarken 2018 | 39% | 63% | - |
Bronnen bij bovenstaande tabel
- Christiaens – België 2002: Christiaens TC, De Meyere M, Verschraegen G, Peersman W, Heytens S, De Maeseneer JM. Randomised controlled trial of nitrofurantoin versus placebo in the treatment of uncomplicated urinary tract infection in adult women. Br J Gen Pract 2002;52:729-34.
- Ferry – Zweden 2007: Ferry SA, Holm SE, Stenlund H, Lundholm R, Monsen TJ. Clinical and bacteriological outcome of different doses and duration of pivmecillinam compared with placebo therapy of uncomplicated lower urinary tract infection in women: The LUTIW project. Scand J Prim Health Care 2007;25:49-57.
- Bleidorn – Duitsland 2010: Bleidorn J, Gagyor I, Kochen MM, Wegscheider K, Hummers-Pradier E. Symptomatic treatment (ibuprofen) or antibiotics (ciprofloxacin) for uncomplicated urinary tract infection?–results of a randomized controlled pilot trial. BMC Med 2010;8:30.
- Gagyor – Duitsland 2015: Gagyor I, Bleidorn J, Kochen MM, Schmiemann G, Wegscheider K, Hummers-Pradier E. Ibuprofen versus fosfomycin for uncomplicated urinary tract infection in women: Randomised controlled trial. BMJ 2015;351:h6544.
- Kronenberg – Zwitserland 2017: Kronenberg A, Butikofer L, Odutayo A, Muhlemann K, Da Costa BR, Battaglia M, et al. Symptomatic treatment of uncomplicated lower urinary tract infections in the ambulatory setting: Randomised, double blind trial. BMJ 2017;359:j4784.
- Vik – Noorwegen, Zweden en Denemarken 2018: Vik I, Bollestad M, Grude N, Baerheim A, Damsgaard E, Neumark T, et al. Ibuprofen versus pivmecillinam for uncomplicated urinary tract infection in women-a double-blind, randomized non-inferiority trial. PLoS Med 2018;15:e1002569.
Een effectieve “wachtstrategie”
We hebben gelezen dat wachten kan leiden tot een vermindering van de symptomen van een blaasontsteking. Hoe lang is echter slim om te wachten?
Op basis van de tabel in de vorige paragraaf lijkt een week wachten een goede keuze.
Heb je na een week nog steeds last van een blaasontsteking? Ga dan zeker naar de huisarts. Goed om te noemen is dat de officiële richtlijnen van huisartsen 7 dagen wachten ook onderschrijven.
Hoe vergroot je met wachten je kans op succes?
In meerdere artikelen geef ik tips over het tegengaan van een blaasontsteking. Vergroot hiermee je kans op succes:
- Pas het stappenplan om een blaasontsteking te voorkomen toe. Zorg ervoor dat je in ieder geval veel drinkt.
- Andere middelen als cranberry of D-mannose kunnen je nog een zetje in je rug geven (blijkt uit onderzoek). Zie hier een overzicht.
Overweeg je om te wachten bij een vermoeden van blaasontsteking? Neem dan in ieder geval even contact op met de huisarts om dit te bespreken.
“7 dagen wachten is een effectieve wachtstrategie.”
De risico’s en nadelen van wachten
Een blaasontsteking kan vanzelf overgaan, maar hoe veilig is het om hierop te wachten?
Op basis van de verschillende onderzoeken blijkt dat er een kleine toename op de kans op een nierbekkenontsteking is. De kans op een nierbekkenontsteking is 1,6% groter bij de groep die wachtte met behandeling. Let op, dit betekent dus niet dat de kans op een nierbekkenontsteking 1,6% is.
Bij een nierbekkenontsteking is, zoals de naam al zegt, het nierbekken ontstoken. Dit is een minder onschuldige aandoening dan een blaasontsteking en moet direct worden behandeld met antibiotica. Meer informatie hier.
De rol van de huisarts
Dit artikel is alleen bedoeld om je meer informatie te geven. Op eigen houtje beslissen is niet verstandig. Wil je wachten met antibiotica behandeling? Overleg dit dan eerst met je huisarts.
Voor de volgende groepen is wachten sowieso geen optie, omdat deze groepen een verhoogd risico hebben op een nierbekkenontsteking als gevolg van de blaasontsteking. Behoor je tot een van deze groepen? Ga dan gelijk naar de huisarts:
- Kinderen jonger dan 12 jaar;
- Vrouwen met diabetes mellitus of een verminderde weerstand;
- Vrouwen met afwijkingen aan de nieren of urinewegen;
- Vrouwen met neurologische blaasfunctiestoornissen;
- Zwangeren;
- Mannen (inderdaad, voor alle mannen geldt, direct naar de huisarts).
Als je naast de symptomen van een blaasontsteking ook één of meer van onderstaande symptomen hebt, kan dit duiden op een nierbekkenontsteking. Ga in dat geval ook direct naar de huisarts:
- Koorts
- Koude rillingen
- Flank- of perineumpijn
- Misselijkheid
- Delier
Tenslotte kan bloed in de urine duiden op een ander ziektebeeld. Ook in dit geval is het verstandig direct naar de huisarts te gaan.
Hoe lang duurt een blaasontsteking bij behandeling?
Wanneer je start met het gebruik van antibiotica treedt er snel verbetering op. Doorgaans nemen de symptomen van de blaasontsteking binnen 2-3 dagen af. Als dit niet het geval is doe je er verstandig aan om weer naar de huisarts te gaan.
Capsules van het antibioticum nitrofurantoïne (dit antibioticum wordt gebruikt bij de behandeling van een blaasontsteking)
Conclusie – blaasontsteking vanzelf over
Samenvattend kan worden gesteld dat een blaasontsteking vanzelf over kan gaan en dat de risico’s van wachten zeer beperkt zijn. 7 dagen wachten is in dit geval een goede keuze.
Als je tot een risicogroep behoort, of symptomen hebt die duiden op een nierbekkenontsteking, is wachten geen optie. Overleg eventueel wachten met behandeling altijd met de huisarts.
Lees daarnaast de beste tips om een blaasontsteking mee te voorkomen en te behandelen.
